1. TEST NHANH KHÁNG NGUYÊN COVID-19 LÀ GÌ?

 

Test nhanh kháng nguyên Covid-19 hay thường gọi tắt là "test nhanh" là phương pháp xét nghiệm phổ biến để sàng lọc người nghi ngờ nhiễm Covid-19 tại cộng đồng qua đó có thể thưucj hiện nhanh các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát lây nhiễm. Xét nghiệm này cũng thường được người dân chủ động sử dụng để test nhanh tại nhà khi có các triệu chứng nhiễm bệnh. 

​

Khi virus SARS-CoV-2 sau khi đi vào cơ thể sẽ xuất hiện ở niêm mạc đường hô hấp trên (khoang mũi và họng) và để lại dấu vết là các protein bề mặt của virus. Các protenin bề mặt này trong y học gọi là kháng nguyên. Thực hiện test nhanh chính là phương pháp giúp truy dấu của virus SARS-CoV-2 trong mẫu dịch đường hô hấp trên bằng cách phát hiện các protein trên bề mặt của virus được gọi là kháng nguyên.

​

2. ƯU NHƯỢC ĐIỂM CỦA XÉT NGHIỆM KHÁNG NGUYÊN COVID-19

 

- Ưu điểm của test nhanh kháng nguyên Covid-19:

  + Thao tác lấy mẫu đơn giản, nhanh chóng; 

  + Phân tích kết quả không yêu cầu thiết bị, máy móc y tế phức tạp;

  + Có kết quả nhanh (15-30 phút);

  + Dễ dàng sàng lọc Covid-19 trên diện rộng;

  + Chi phí thấp.

 

- Nhược điểm của test nhanh kháng nguyên Covid-19:

  + Độ nhạy kém hơn xét nghiệm Realtime RT-PCR, không được sử dụng để khẳng định chẩn đoán;

  + Kết quả dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, có thể âm tính giả hoặc dương tính giả.

  + Kết quả test nhanh kháng nguyên không có giá trị trong tiên lượng bệnh

​

3. ĐỐI TƯỢNG THỰC HIỆN TEST NHANH KHÁNG NGUYÊN COVID-19

 

Những đối tượng thực hiện test nhanh kháng nguyên Covid-19 bao gồm:

- Người tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân COVID-19 và đang chờ thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR;

- Người có các triệu chứng nhiễm bệnh, nghi ngờ mắc bệnh;

- Người có nguy cơ bị lây nhiễm như: di chuyển liên tỉnh (tài xế, người lao động); nhân viên giao hàng, vận chuyển trong vùng dịch; nhân viên siêu thị, cung ứng hàng hóa…;

- Người cần giấy chứng nhận để phục vụ cho việc chích ngừa, học tập hoặc công việc;

- Người làm việc/ở trong môi trường chung, kín gió như văn phòng, nhà máy, công xưởng…;

- Công ty, doanh nghiệp có nhu cầu xét nghiệm cho nhân viên.

- Thực hiện xét nghiệm cộng đồng.

- Người F0 điều trị tại nhà cần thực hiện test nhanh bởi nhân viên y tế để kết thúc cách ly điều trị 

​

4. QUY TRÌNH THỰC HIỆN TEST NHANH KHÁNG NGUYÊN COVID-19

 

- Sử dụng que tăm bông chuyên dụng mềm và mảnh đưa sâu vào khoang mũi để lấy mẫu phết dịch nhày tỵ hầu

- Nhúng đầu que tăm bông vào ống chứa dịch môi trường để tách chiết dịch nhày trên đầu que

- Chọn mặt phẳn sạch, phẳng đặt khay thử có ghi tên của người cần test và nhỏ dung dịch chiết vào giếng

- Đặt thời gian từ 15 tới 30 phút theo hướng dẫn của hãng sản xuất, để yên khay thử trong lúc chờ cho dung dịch được thấm một cách tự nhiên từ giếng lên toàn bộ phần giấy thấm

- Quan sát hiển thị các vạch trên khay thử và đánh giá kết quả test. 

​

5. KẾT QUẢ XÉT NGHIỆM TEST NHANH KHÁNG NGUYÊN 

​

Quan sát hiển thị vạch trên khay thử để đánh giá kết quả xét nghiệm test nhanh kháng nguyên như sau: 

- Nếu hiển thị 2 vạch ở vị trí C và T thì có nghĩa là trong mẫu thử có kháng nguyên virus SARS-COV-2, kết quả dương tính. người test đã mắc bệnh Covid-19

- Nếu hiển thị 1 vạch ở vị trí C thì kết quả âm tính, mẫu thử không có kháng nguyên hoặc kháng nguyên ở ngưỡng rất thấp không hiển thị được vạch T. Trường hợp này có 2 khả năng, khả năng thứ nhất là người test không nhiễm virus và không mắc bệnh, khả năng thứ 2 là người test có nhiễm virus nhưng nồng độ virus còn rất thấp nên test nhanh chưa thể phát hiện được. Đối với khả năng thứ 2 thì sau vài ngày thực hiện lại test nhanh có thể sẽ quan sát thấy vạch T và chắc chắn người đó nhiễm bệnh

​

6. CÁC YẾU TỐ CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐỘ CHÍNH XÁC KẾT QUẢ TEST NHANH KHÁNG NGUYÊN

 

Khi thực hiện test nhanh kháng nguyên Covid-19 cần lưu ý nhiều yếu tố để tránh kết quả bị nhầm lẫn. Một số yếu tố có thể gây ra kết quả âm tính giả hoặc dương tính giả là:

- Bộ test được mua bán không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng. 

- Ngoáy mũi quá nhanh hoặc không đủ sâu dẫn đến mẫu thu thập không đủ để phát hiện virus.

- Xử lý nhiều mẫu liên tiếp có thể làm tăng nguy cơ nhiễm mẫu.

- Đọc kết quả trước hoặc sau thời gian quy định 

- Mẫu xét nghiệm không được lưu trữ đúng cách.

- Không thay găng tay y tế có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm chéo dẫn đến kết quả sai.

- Độ chính xác của test nhanh cũng tùy thuộc vào hãng sản xuất dao động từ 30 - 90% 

​