Covid-19 tác động đến mỗi người theo nhiều cách khác nhau, hầu hết những người nhiễm virus sẽ có triệu chứng từ nhẹ đến trung bình và có thể phục hồi mà không cần nhập viện. Thông thường các triệu chứng sẽ xuất hiện từ ngày 5 – 6 khi người nhiễm virus, tuy nhiên thời gian này cũng có thể kéo dài đến 14 ngày. Vậy những trường hợp nào sẽ cần đến điều trị tại các cơ sở y tế và trường hợp nào được cho phép cách ly điều trị tại nhà?

​

Trường hợp cần điều trị tại các cơ sở y tế

Theo hướng dẫn của BYT ban hành, người nhiễm Covid-19 cần điều trị tại các cơ sở y tế bao gồm người mắc phải 20 bệnh lý nền sau đây:

- Đái tháo đường

- Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và các bệnh phổi khác

- Ung thư (đặc biệt là các khối u ác tính về huyết học, ung thư phổi và bệnh ung thư di căn khác)

- Bệnh thận mãn tính

- Ghép tạng hoặc cấy ghép tế bào gốc tạo máu

- Béo phì, thừa cân

- Bệnh tim mạch (suy tim, bệnh động mạch vành hoặc bệnh cơ tim)

- Bệnh lý mạch máu não

- Hội chứng Down

- HIV/AIDS

- Bệnh lý thần kinh (bao gồm cả chứng sa sút trí tuệ)

- Bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh Thalassemia, bệnh huyết học mãn tính khác

- Hen phế quản

- Tăng huyết áp

- Thiếu hụt miễn dịch

- Bệnh gan

- Rối loạn do sử dụng chất gây nghiện

- Đang điều trị bằng thuốc Corticoid hoặc các thuốc ức chế miễn dịch khác

- Các bệnh lý hệ thống

- Bệnh lý khác đối với trẻ em: Tăng áp phổi nguyên hoặc thứ phát, bệnh tim bẩm sinh, rối loạn chuyển hóa di truyền bẩm sinh, rối loạn nội tiết bẩm sinh- mắc phải.

Ngoài ra, cần phải nhập viện điều trị còn có các đối tượng như: người bệnh có thai, người bệnh trên 50 tuổi, trẻ em dưới 12 tháng tuổi.

Trong thời gian chờ đợi được đưa đến bệnh viện, người bệnh cần phải:

• Được chăm sóc và phòng ngừa lây nhiễm như những người khác

• Theo dõi sát hơn để phát hiện tất cả những bất thường của cơ thể

• Gọi cho nhân viên y tế phụ trách theo dõi sức khỏe của gia đình hoặc chính quyền địa phương hoặc đường dây nóng khi có bất kì dấu hiệu bất thường nào

• Mang theo thuốc sẵn có vào bệnh viện để tiếp tục sử dụng, thông báo với các bác sĩ về bệnh nền và thuốc đang sử dụng của mình

• Gia đình cần tích cực động viên, an ủi người nhiễm

• Thông báo cho nhân viên y tế ngay khi có bất kì triệu chứng chuyển biến nặng nào mới xuất hiện

​

Trường hợp được phép cách ly và điều trị tại nhà

Điều kiện để F0 được phép cách ly và điều trị tại nhà: 

- F0 điều trị tại nhà khi được Ban chỉ đạo phòng chống dịch địa phương xem xét và ra quyết định cách ly điều trị tại nhà nếu đủ điều kiện về sức khỏe, tuân thủ và cam kết của bản thân người F0 và gia đình, về nơi cách ly đủ an toàn phòng chống dịch cho gia đình và cộng đồng…

- F0 đủ điều kiện về sức khỏe gồm:

  + Không triệu chứng hoặc triệu chứng mức độ nhẹ là sốt, ho khan, đau họng, nghẹt mũi, mệt mỏi, đau mỏi cơ khớp, giảm vị giác, khứu giác…; SpO2 bằng hoặc trên 96%, nhịp thở dưới hoặc bằng 20 lần/phút; tuổi bằng hoặc trên 3 tháng và dưới hoặc bằng 49 tuổi.

  + Ngoài ra, Phân loại rõ F0 chưa phát hiện bệnh lý nền, đã tiêm 1 liều ≥ 14 ngày,  hoặc đủ liều vaccine; có hay không có  mang thai.

  + Những F0 điều trị tại nhà có khả năng tự chăm sóc bản thân: Tự ăn uống, giặt quần áo, vệ sinh cá nhân…; biết cách đo thân nhiệt; có khả năng liên lạc với nhân viên y tế; tự dùng thuốc theo đơn thuốc của bác sĩ.

Nếu không đủ điều kiện cách ly tại nhà thì F0 sẽ được đơn vị y tế địa phương bố trí cách ly y tế và điều trị tập trung.

​

HƯỚNG DẪN DÀNH CHO F0, F1 CÁCH LY TẠI NHÀ

​

4 việc cần làm ngay khi gia đình có người nghi nhiễm hoặc nhiễm COVID-19

​

1. Lưu lại các số điện thoại, số đường dây nóng phòng chống dịch, số người được phân công theo dõi sức khỏe người nhiễm và các số điện thoại cần thiết khác

​

2. Xác nhận và thống nhất với gia đình về vùng không gian dành riêng cho người bị nhiễm

​

3. Phân công 1 người phù hợp nhất chăm sóc người bị nhiễm trong trường hợp người nhiễm không thể tự chăm sóc được bản thân

​

4. Chuẩn bị các vật dụng tối thiểu sau:

+ Khẩu trang y tế dùng 1 lần (đủ dùng cho cả gia đình trong 2 -3 tuần)

+ Găng tay y tế sạch (tối thiểu dùng đủ cho người chăm sóc trong 2 – 3 tuần)

+ Nhiệt kế thủy ngân, nhiệt kế điện tử, máy đo huyết áp

+Thùng đựng rác thải có nắp đậy hoặc có lót túi nilong màu vàng bên trong thùng

+ Dụng cụ cá nhân dành riêng cho người bị nhiễm: bàn chải đánh răng, khăn tắm, khăn mặt, chậu tắm, chậu giặt, bộ đồ dùng trong ăn uống, xà phòng tắm giặt, máy giặt (nếu có), dụng cụ phơi, sấy, tẩy trang

+ Các thuốc người trong nhà đang sử dụng như: cao huyết áp, đái tháo đường, gút với số lượng ít nhất có thể dùng trong 30 ngày. Trong thuốc và đơn thuốc, các thuốc và đơn thuốc của bác sĩ đối với người bị nhiễm (nếu có).

Cần lưu ý, khi một người trong nhà bị nhiễm Covid-19 có nghĩa là những người khác trong nhà cũng có thể bị nhiễm. Do đó, cả gia đình cần phải cách ly tại nhà để tránh lây nhiễm cho cộng đồng. Không nên quá lo lắng tích trữ quá nhiều thực phẩm hay các nhu yếu phẩm khác. Chính quyền địa phương, người thân, các lực lượng, tổ chức sẽ giúp đỡ gia đình người nhiễm trong thời gian cách ly tại nhà.

​

12 công việc cụ thể người nhiễm và người thân trong gia đình phải làm trong suốt thời gian cách ly tại nhà

​

1. Cách ly người nhiễm khỏi các người khác: Bố trí cho người nhiễm phòng ngủ và phòng vệ sinh riêng, nếu không có phải đánh dấu không gian riêng cho những người bị nhiễm. Luôn giữ khoảng cách tối thiểu 2m đối với người bị nhiễm bị. Tuân thủ 4 không: Không ăn chung với người khác; Không di chuyển ra khỏi khu vực cách ly; Không tiếp xúc gần với những người khác và vật nuôi; Không dùng chung bát đĩa, ly uống nước, bộ dụng cụ đồ ăn, khăn tắm, ga giường với những người khác trong nhà.

​

2. Đảm bảo nhà ở luôn thông thoáng: luôn mở cửa sổ, cửa lối đi có thể nhằm không khí luôn được thay đổi. Không sử dụng hệ thống điều hòa trung tâm với các phòng khác, không để luồng không khí thổi từ phòng người nhiễm bệnh sang các không gian chung. Có thể sử dụng quạt, máy lọc không khí.

​

3. Rửa tay thường xuyên: rửa tay là cách giảm lây nhiễm Covid-19 tốt nhất, rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước tối thiểu 30s hoặc dung dịch rửa tay khô có nồng độ cồn tối thiểu 60% trong ít nhất 15s. Các thời điểm rửa tay nào là hợp lý nhất: Trước và sau khi nấu ăn; trước và sau khi ăn uống; sau khi ho, hắc hơi, xì mũi; sau khi chạm vào các vật dụng, bề mặt; sau khi đi vệ sinh; sau khi thu dọn rác thải; …

​

4. Đeo khẩu trang đúng cách: người nhiễm và các thành viên trong gia đình cần phải đeo khẩu trang liên tục. Các đối tượng không đeo khẩu trang bao gồm trẻ em dưới 2 tuổi hoặc những người gặp khó thở hoặc không thể tự bỏ khẩu trang nếu không có sự trợ giúp. Người nhiễm phải đeo khẩu trang càng nhiều càng tốt ngay cả khi được cách ly để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm virus cho những người khác. Người chăm sóc cần đeo khẩu trang khi ở cùng phòng hoặc cùng không gian với người nhiễm và những người khác. Các thành viên trong gia đình, các thành viên khác trong hộ gia đình thì phải đeo khẩu trang mỗi khi họ ở trong phòng hoặc cùng không gian với những người khác

​

5. Vệ sinh hô hấp: luôn đeo khẩu trang, không khạc nhổ trong không gian sinh hoạt chung. Che miệng và mũi bằng khăn giấy khi ho hoặc hắt hơi. Vứt bỏ ngay khăn giấy sử dụng vào thùng rác kín. Rửa tay ngay bằng nước hoặc xà phòng sau khi ho hoặc hắt hơi.

​

6. Sử dụng và vệ sinh dụng cụ ăn uống tránh lây nhiễm: bố trí bộ đồ ăn riêng cho người nhiễm Covid-19, nên dụng cụ sử dụng 1 lần. Đồ ăn thừa và các dụng cụ ăn uống dùng một lần cần bỏ vào túi đựng rác trong phòng riêng. Rửa bát đĩa bằng nước nóng hoặc xà phòng. Người nhiễm covid-19 nên tự rửa bát đĩa trong phòng riêng, nếu cần người chăm sóc hỗ trợ thì người chăm sóc cần đeo găng khi thu dọn đồ ăn và khi rửa bát đĩa cho người bị nhiễm. Bát đĩa và đồ dùng ăn uống của người bị nhiễm sau khi rửa phải để ở vị trí riêng, tốt nhất là để trong phòng riêng của người bị nhiễm.

​

7. Xử lý đồ vải theo cách đảm bảo an toàn: Tốt nhất là người nhiễm có thể tự giặt quần áo của mình. Nếu cần người chăm sóc giặt, cần đeo găng tay khi xử lý đồ vải của người bị nhiễm, giặt và khử trùng túi giặt, giỏ đồ, giặt bằng máy hoặc giặt bằng tay với nước ấm nhất có thể, sấy khô hoặc phơi khô hoàn toàn. Sau khi xử lý đồ vải cho người nhiễm, người chăm sóc cần tháo găng và rửa tay. Nên giặt riêng đồ của người bị nhiễm với đồ của người khác. Không giũ đồ bẩn để tránh phát tán virus qua không khí.

​

8. Luôn nhớ vệ sinh bề mặt môi trường sạch sẽ: tốt nhất là người nhiễm tự vệ sinh khu vực của mình, làm sạch sàn nhà, tường, bề mặt sau đó lau bằng dung dịch khử khuẩn, lau bằng nước sạch. Nếu cần người chăm sóc hỗ trợ, người chăm sóc phải đeo găng trước khi làm vệ sinh, sử dụng dụng cụ vệ sinh riêng cho từng khu vực của người bị nhiễm, có thể bọc thiết bị điện tử bằng màng nylon và vệ sinh, khử trùng bên ngoài, sau khi hoàn tất công việc cần tháo bỏ găng và rửa tay. Thực hiện vệ sinh bề mặt ít nhất 1 lần/ngày.

​

9. Thu gom, xử lý chất thải đúng cách: Sử dụng thùng rác có nắp kín, mở bằng chân và có lót túi nylon bên trong ở phòng của người bị nhiễm. Thu gom xử lý chất thải hằng ngày hoặc khi thùng rác bị đầy.

 

10. Đeo găng khi xử lý chất thải, sau khi xử lý xong thì bỏ găng và rửa tay. Lưu ý đeo găng tay sẽ không thay thế cho các biện pháp phòng ngừa khác như giãn cách, rửa tay bằng xà phòng và đeo khẩu trang, chính vì vậy không nên sử dụng lại găng tay, mỗi đôi găng tay chỉ được sử dụng 1 lần duy nhất rồi bỏ. Không chạm vào các bề mặt khi không đeo găng, mặt ngoài của găng có thể chứa mầm bệnh.

​

11. Chăm sóc vật nuôi, thú cưng: người nhiễm không nên tiếp xúc với vật nuôi vì đã có bằng chứng cho thấy rằng virus có thể lây lan sang động vật. Người cùng nhà với người nhiễm cũng không nên tiếp xúc gần với vật nuôi. Không để vật nuôi tiếp xúc với người và vật nuôi khác ngoài gia đình.

​

12. Phòng ngừa lây nhiễm khi mua thực phẩm và các vật dụng cần thiết khác: Đặt mua trực tuyến là tốt nhất với các dịch vụ tại cửa hàng, nên đặt giao tại cổng và nhờ người bên ngoài nhận giúp. Nhận hàng không tiếp xúc, nếu phải tiếp xúc thì đề nghị hàng nên được đặt ngoài nhà, giữ khoảng cách tối thiểu 2m với người giao hàng. Rửa tay ngay sau khi nhận hàng, mở gói hàng, không phun chất khử trùng dùng trong khử khuẩn bề mặt, quần áo lên thực phẩm kể cả phun ở bên ngoài.

​