1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ XÉT NGHIỆM REALTIME RT-PCR

​

Xét nghiệm Realtime-PCR là phương pháp xét nghiệm tìm dấu vết của virus SARS-CoV-2 trong dịch tiết đường hô hấp, dịch mũi hầu, họng của người bệnh. Thay vì tìm dấu vết của virus (kháng nguyên) như test nhanh thì xét nghiệm Realtime RT-PCR trực tiếp phát hiện vật liệu di truyển của virus SARS-CoV-2 trong cơ thể. Chính vì lý do đó phương pháp này có thể cho kết quả chính xác một người đã nhiễm virus ở giai đoạn rất sớm là từ cuối của thời kỳ ủ bệnh (tức là phát hiện ngay khi bệnh nhân chưa có triệu chứng khởi phát nào) đến khi toàn phát bệnh. 

​

Xét nghiệm Realtime RT-PCR được Bộ Y tế chọn là xét nghiệm khẳng định SARS-CoV-2. Để khẳng định một trường hợp chắc chán dương tính với SARS-CoV-2, loại trừ các trường hợp dương tính giả hay âm tính giả do sai sót trong quá trình test nhanh thì có thể thực hiện xét nghiệm Realtime RT- PCR.

 

Ngoài giá trị khẳng định ca bệnh dương tính. Xét nghiệm Realtime RT-PCR còn giúp cho các bác sĩ trong tiên lượng và điều trị bệnh. Xét nghiệm này giúp đánh giá được mức độ tiến triển của bệnh đang ở giai đoạn nặng hay nhẹ thông qua chỉ số CT. Chỉ số CT được xem như một chỉ dẫn gián tiếp về số lượng vật liệu di truyền của virus trong mẫu bệnh phầm tại một thời điểm nhất định. Chỉ số CT càng thấp cho thấy tải lượng virus càng cao cần điều trị theo phác đồ của Bộ y tế. Ngược lại, nếu giá trị CT càng cao nghĩa là tải lượng virus trong cơ thể càng thấp và ở một mức độ nào đó sẽ không có khả năng lây nhiễm có thể xuất viện hoặc tái hòa nhập cộng đồng. Xét nghiệm Realtime RT-PCR thường được dùng trong quá trình điều trị cho bệnh nhân Covid-19. Lần xét nghiệm cuối cùng trước khi kết thúc điều trị bệnh nhân cần có chỉ số CT lớn hơn hoặc bằng 30 là ngưỡng mà bệnh nhân ít có khả năng lây bệnh thì mới được phép xuất viện và tiếp tục theo dõi tại nhà. 

​

2. ƯU ĐIỂM VÀ HẠN CHẾ CỦA XÉT NGHIỆM REALTIME RT- PCR

 

- Ưu điểm của xét nghiệm Realtime RT-PCR

 + Độ đặc hiệu và độ nhạy cao giúp phát hiện bệnh sớm và chính xác.

 + Có thể gộp mẫu bệnh phẩm giúp giảm chi phí 

 + Là phương pháp hiệu quả trong việc chủ động bảo vệ môi trường làm việc tại doanh nghiệp

 

- Hạn chế của xét nghiệmRealtime RT-PCR

  + Xét nghiệm cần thực hiện tại các đơn vị xét nghiệm đạt chuẩn với máy móc hiện đại, đội ngũ kỹ thuật viên có tay nghề tốt, đảm bảo tiêu chuẩn phòng xét nghiệm an toàn;

  + Chi phí cao hơn xét nghiệm test nhanh

  + Thời gian có kết quả xét nghiệm thường từ 6-8 giờ làm việc kể từ khi phòng xét nghiệm nhận được mẫu.

​

3. ĐỐI TƯỢNG THỰC HIỆN XÉT NGHIỆM REALTIME RT-PCR

 

Xét nghiệm Realtime RT-PCR sử dụng để chẩn đoán Covid-19 cho những đối tượng:

- Người tiếp xúc trực tiếp với F0 đã có kết quả test nhanh nhưng muốn thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để có kết quả khẳng định với độ nhạy, độ tin cậy cao hơn

- Người cần giấy chứng nhận xét nghiệm Realtime RT-PCR để phục vụ cho việc di chuyển, làm việc tại công ty, xí nghiệp, đi học, ... 

- Người mắc Covid -19 đang trong thời gian điều trị cần xét nghiệm Realtime RT-PCR để đánh giá tải lượng virus và diễn biến bệnh, hiệu quả điều trị

- Người đã kết thúc điều trị cần làm xét nghiệm Realtime RT-PCR để kết thúc cách ly

​

4. QUY TRÌNH THỰC HIỆN XÉT NGHIỆM REALTIME RT-PCR

​

- Sử dụng một chiếc que dài có một đầu bông mềm đưa sâu vào khoang mũi, xoay nhẹ để lấy mẫu tỵ hầu

- Cắt đầu bông sau khi đã lấy mẫu vào trong ống môi trường, bảo quản và gửi tới phòng xét nghiệm. Nếu thu mẫu gộp thì có thể để chung mẫu của một vài người vào cùng 1 ống môi trường, ghi rõ thông tin và gửi về phòng xét nghiệm

- Ống môi trường có chứa mẫu được phòng xét nghiệm xử lý và đưa vào quy trình xét nghiệm Real Time PCR, sau khoảng từ 6-8 tiếng kết quả xét nghiệm sẽ có.

- Nếu là mẫu gộp cho kết quả dương tính thì cần phải thu lại mẫu cho những người chung mẫu gộp đó để thực hiện xét nghiệm riêng mẫu phát hiện chính xác người mắc bệnh trong số những người gộp mẫu. 

​

5. CÁC YẾU TỐ CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐỘ CHÍNH XÁC CỦA XÉT NGHIỆM REALTIME RT- PCR

​

Xét nghiệm Realtime RT-PCR là xét nghiệm có độ nhạy cao và độ chính xác cao, tuy nhiên cũng có thể có một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm cho ra trường hợp âm tính giả hoặc dương tính giả là:

- Xử lý nhiều mẫu cùng lúc, thao tác kém chuẩn xác dẫn đến bị nhiễm mẫu, thường sẽ dẫn đến Dương tính giả

- Nhầm mẫu do từ thu mẫu tới vận chuyển, tới xử lý mẫu trong phòng xét nghiệm có nhiều bước nên nếu không cẩn thận sẽ có thể nhầm lẫn mẫu dẫn đến trả sai kết quả

- Không thay găng tay y tế có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm chéo dẫn đến kết quả sai

​